Müstehcenlik Suçunda Bilirkişi Raporu

Müstehcenlik suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 226. maddesinde düzenlenen ve toplumun ahlaki değerlerine aykırı davranışları cezalandıran bir suç türüdür. Müstehcenlik suçunun işlenmesi halinde, soruşturma ve kovuşturma aşamasında bilirkişi raporu önemli bir delil niteliği taşımaktadır. Bu yazıda, müstehcenlik suçu kapsamında bilirkişi raporunun nasıl hazırlanması gerektiği, nelere dikkat edilmesi gerektiği ve hangi hususların raporda yer alması gerektiği konularına değinilecektir.

Müstehcenlik Suçu Nedir?

Müstehcenlik suçu, TCK 226. maddede şöyle tanımlanmıştır:

“Genel ahlaka aykırı olarak, cinsel içerikli ürünleri imal eden, ithal eden, ihraç eden, nakleden, depolayan, satan, satın alan, kabul eden, umuma arz eden, ilan eden, duyuran, yayınlayan, dağıtan veya elde bulunduran kişiye bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası verilir.”

Bu tanımdan anlaşılacağı üzere, müstehcenlik suçunun unsurları şunlardır:

– Cinsel içerikli ürün: Cinsel arzuyu uyandırmaya yönelik veya cinsel davranışları gösteren her türlü yazılı, sesli veya görüntülü materyaldir.
– Genel ahlaka aykırılık: Toplumun ortak değer yargılarına ve vicdanına uygun olmayan davranışlardır.
– Fiil: Ürünleri imal etmek, ithal etmek, ihraç etmek, nakletmek, depolamak, satmak, satın almak, kabul etmek, umuma arz etmek, ilan etmek, duyurmak, yayınlamak, dağıtmak veya elde bulundurmaktır.

Müstehcenlik Suçu Kapsamında Bilirkişi Raporu Nasıl Hazırlanır?

Müstehcenlik suçu kapsamında bilirkişi raporu hazırlanması için öncelikle şu hususlar göz önünde bulundurulmalıdır:

– Bilirkişi raporu hazırlayan kişi veya kurumun uzmanlık alanının müstehcenlik suçu ile ilgili olması gerekir. Örneğin; psikoloji, sosyoloji, iletişim gibi alanlarda uzman olan kişi veya kurumlar bilirkişi raporu hazırlayabilir.
– Bilirkişi raporu hazırlayan kişi veya kurumun tarafsız ve objektif olması gerekir. Bilirkişi raporunda kişisel görüş veya değer yargısı yer alamaz. Bilirkişi raporu sadece somut delillere ve bilimsel verilere dayanmalıdır.
– Bilirkişi raporu hazırlayan kişi veya kurumun raporunu gerekçeli ve açık bir şekilde yazması gerekir. Bilirkişi raporunda kullanılan terimlerin tanımı ve kaynakları belirtilmeli, sonuca varılırken izlenen yöntem ve kriterler açıklanmalıdır.

Bilirkişi raporu hazırlarken dikkat edilmesi gereken hususlar ise şunlardır:

– Bilirkişi raporunda incelenen ürünün cinsel içerikli olup olmadığı belirlenmelidir. Bu belirlemede ürünün içeriği, amacı, hedef kitlesi ve etkisi gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.
– Bilirkişi raporunda incelenen ürünün genel ahlaka aykırı olup olmadığı belirlenmelidir. Bu belirlemede toplumun ortak değer yargıları, vicdanı, kültürü, gelenekleri ve hukuk normları gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır.
– Bilirkişi raporunda incelenen ürünün hangi fiile konu olduğu belirlenmelidir. Bu belirlemede ürünün imal edilmesi, ithal edilmesi, ihraç edilmesi, nakledilmesi, depolanması, satılması, satın alınması, kabul edilmesi, umuma arz edilmesi, ilan edilmesi, duyurulması, yayınlanması, dağıtılması veya elde bulundurulması gibi fiillerden hangisinin gerçekleştiği tespit edilmelidir.

Bilirkişi raporunda yer alması gereken hususlar ise şunlardır:

– Bilirkişi raporunun başlığı: Bilirkişi raporunun başlığı, incelenen ürünün adını ve müstehcenlik suçu kapsamında değerlendirildiğini içermelidir. Örneğin; “X Dergisinin Y Sayısının Müstehcenlik Suçu Kapsamında Değerlendirilmesi” gibi.
– Bilirkişi raporunun tarihi: Bilirkişi raporunun hazırlandığı tarih yazılmalıdır.
– Bilirkişi raporunu hazırlayan kişi veya kurumun bilgileri: Bilirkişi raporunu hazırlayan kişi veya kurumun adı, soyadı, unvanı, uzmanlık alanı, adresi, telefonu ve imzası yazılmalıdır.
– Bilirkişi raporunu isteyen makamın bilgileri: Bilirkişi raporunu isteyen makamın adı, görevi ve adresi yazılmalıdır.
– Bilirkişi raporunun giriş bölümü: Bu bölümde bilirkişi raporunun amacı, kapsamı ve yöntemi açıklanmalıdır. Ayrıca incelenen ürünün tanımı ve özellikleri de bu bölümde verilmelidir.
– Bilirkişi raporunun değerlendirme bölümü: Bu bölümde incelenen ürünün cinsel içerikli olup olmadığı, genel ahlaka aykırı olup olmadığı ve hangi fiile konu olduğu belirlenmeli ve gerekçeleri ile birlikte sunulmalıdır. Bu bölümde somut deliller ve bilimsel veriler kullanılmalıdır.
– Bilirkişi raporunun sonuç bölümü: Bu bölümde incelenen ürünün müstehcenlik suçu kapsamında değerlendirilmesinin sonucu özetlenmeli ve net bir şekilde ifade edilmelidir. Örneğin; “Sonuç olarak; X Dergisinin Y Sayısı cinsel içerikli bir üründür. Bu ürün toplumun ortak değer yargılarına ve vicdanına aykırıdır. Bu ürünü yayınlayan kişi müstehcenlik suçunu işlemiş sayılır.” gibi.