Basın Hukuku

İnsanların her zaman ilgisini çekmiş olan bu alan, teknolojinin gelişmesi ile farklı mecralarda kendine yer edinmiştir. İnternet kullanımındaki artışın yanı sıra sosyal medyada gazete okuma ve video izleme ihtiyacında da artış var. Günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası olan platformlar, basın ve medya hukukunun da ayrılmaz bir parçasıdır. Toplumun ihtiyaçlarına göre şekillenen süreç, kitle iletişim araçlarından gerekli verimin alınması için özenle şekillendirilmektedir.

Medya hukuku kapsamında hem haber alma özgürlüğüne hem de medya şirketlerinin idare ile ilişkilerinde yaşanan sorunlara çözüm aranmaktadır. medya yoluyla işlenen suçlar gibi kamu hukukunda yer alan kurallar ile medyaya özgü akdi ilişkiler ve medya alanındaki eylemlerden doğan tazminat sorumluluğu gibi özel hukukta yer alan kurallar yer almaktadır.

Basın Hukukunun İçeriği

Çalışmaya ve çözüm üretmeye geçmeden önce medya yasasının içeriği belirlenmelidir. Kendine has kuralları bulunan sistemde, kurumların yapısına göre uygulamalar farklılık gösterebilmektedir. Medya hukukunda geçerli olan mevzuatlar medyanın alanına göre değişiklik göstermektedir. Her alana özgü dinamikler ortaya konulmalı ve bu kapsamda hukuki çözüm önerileri hayata geçirilmelidir.

Genel hukuk kuralları medya hukukunu da ilgilendirmektedir. Haberleşme ve basın özgürlüğü ilkeleri genel hukuk kuralları ile uyumlu olmalıdır. Bu açıdan bakıldığında; Anayasa ve iç hukukta yer alan uluslararası mevzuat, iletişim ve basın özgürlüğü için de geçerlidir. Görsel ve işitsel medya sorumlulukları 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanun çerçevesinde düzenlenmiştir. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, kamuyu bilgilendirmekle yükümlü radyo ve televizyon istasyonlarının uymakla yükümlü oldukları yayın ilkeleri ile bu ilkeler çerçevesinde yayın yapıp yapmadıklarının idari denetimini yapar. Bu kurulun yapısına göre;

• Radyo ve televizyon kuruluşlarının kuruluş şartları ve yapıları
• Radyo ve televizyon kuruluşlarına yayın ve frekans bandı tahsisi
• Her türlü yayın içeriği
• yayınların düzenlenmesi
  Reklam kuralları ve seçim dönemindeki özel uygulamalar yasal yaptırımlarla güvence altına alınmıştır.

TRT radyo ve televizyonları da yayın bakımından aynı kurallara tabidir. Kurumun yapısı, kuruluş amacı ve işleyişi 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununda düzenlenmiştir.

Basın Hukukuna Yönelik Yasal Düzenlemeler

Yazılı basına ilişkin hükümler; 5187 sayılı Basın Kanunu ile düzenlenmiştir. Basın özgürlüğünü merkeze alan uygulamalar, yayınların taşıması gereken içerik konusunda da net bir çerçeve çizmektedir. Yayınlardan kimin sorumlu olduğu, gerektiğinde düzeltme ve cevap hakkının nasıl kullanılacağı, basın yoluyla işlenen suçlara ilişkin kurallar ve özellikle süreli yayınlara el konulması Basın Kanunu ile düzenlenir. Buradaki kurallar temelde medya hukuku açısından özel olmakla birlikte; Ayrıca medeni hukuk, idare hukuku, borçlar hukuku ve ceza hukuku ile de doğrudan ilişkilidir.